10 วัชพืช ที่มีคุณค่าห้ามถอนทิ้ง
เมื่อเราพูดถึง “วัชพืช” อันดับแรกที่เราเข้าใจคือพืชที่ไรเค่าที่มาถ่วงการเจริญเติบโตของพืชผักเราและสมควรที่จะต้องกำจัดออกไปให้สิ้นซาก แต่เดี๋ยวก่อน! หารู้ไม่ว่าวัชพืชบางชนิดก็สามารถนำมากินเพื่อเป็นประโยชน์ต่อร่างกายได้ค่ะ แถมวัชพืชบางชนิดก็ยังมีสรรพคุณมากมายที่เราอาจจะไม่เคยรูมาก่อนด้วย วันนี้ทางฟาร์มเมอร์มีเลยจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับหน้าตาและสรรพคุณของวัชพืชทั้ง 5 ชนิดนี้กันค่ะ เพื่อที่จะขยับคุณค่าให้เท่ากับพืชชนิดอื่นๆ ได้บ้างยังไงละคะ พร้อมแล้วไปดูกันเลยค่าาา
1. วอเตอร์เครส (Watercress)
คนไทยขนานนามว่า ผักสลัดน้ำ นี้เป็นพืชใบเขียวที่อยู่ในตระกูลเดียวกับดอกกะหล่ำ รูปร่างที่แท้จริงของมันจะมีลักษณะคล้ายใบบัวบก และไม่ใช่ ผักเป็ดญี่ปุ่น อย่างที่หลายคนเข้าใจผิดว่าเป็น วอเตอร์เครส มาตลอดนั่นเอง ชาวรักสุขภาพตัวจริงต้องทึ่งเมื่อรู้ถึงสรรคุณของผักสลัดน้ำว่า อุดมไปด้วยวิตามินซี แคลเซียม ธาตุเหล็ก และสารต้านอนุมูลอิสระที่สูงกว่าพืชต้นฉบับที่เราเคยรู้มาซะอีก ที่สำคัญยังมีสารที่ช่วยในการยับยั้งและป้องกันการเกิดมะเร็งและสารพิษต่าง ๆ ได้อีกด้วย เราสามารถนำไปประกอบอาหารได้หลากหลายเมนู รวมทั้งใช้เป็นผักแนมกินกับน้ำพริกให้ถูกจริตกับวิถีของคนไทยก็ดีไปอีกแบบ
สรรพคุณวอเตอร์เครส
- ป้องกันโรคมะเร็ง
- ลดระดับน้ำตาลในเส้นเลือด
- มีฤทธิ์ต้านการเกิดโรควัณโรคและป้องกันการอักเสบของตับ และรักษาระดับการทำงานของตับให้ อยู่ในเกณฑ์ปกติ
2. หญ้าไก่ (Chickweed)
หญ้าไก่ เป็นได้ทั้งอาหารและยาให้กับชิคหวีดหรือหญ้าไก่ วัชพืชที่ออกดอก 1 ดอกต่อ 1 ต้น ดอกมีลักษณะคล้ายดาวซึ่งกลีบดอกจะแยกออกเป็นแฉกและมีสีขาว ใบเรียวยาว เมื่อโตเต็มที่ความสูงจะประมาณ 30 เซนติเมตร ถึงจะเป็นแค่วัชพืชแต่ก็มีดีไม่แพ้สมุนไพรชื่อดังเลย เพราะมันอุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ โอเมก้า 6 โพแทสเซียม แมกนีเซียม ทั้งดอก ใบ และลำต้น เราสามารถนำมากินสด ๆ ใส่ในจานสลัดเพื่อสุขภาพได้ หรือจะนำมาทำเป็นชาดื่มตอนบ่าย ๆ ช่วยล้างไขมันและขับของเสียออกจากร่างกายก็ได้ค่ะ
สรรพคุณหญ้าไก่
- ช่วยรักษาโรคเก๊าท์
- ช่วยรักษาโรคข้อ
- รักษาระบบทางเดินหายใจ และอาการทางผิวหนัง
3. ผักเสี้ยนผี ( Asian Spider Flower )
เป็นวัชพืชชนิดนี้เป็นพืชล้มลุก ซึ่งในเมืองไทยมีอยู่ 5 สายพันธุ์ ต้นสูงได้ประมาณ 1 เมตร ส่วนต่าง ๆ ของต้นมีต่อมขนเหนียวสีเหลืองปกคลุมอยู่หนาแน่น มีกลิ่นเหม็น พบได้ทั่วไปขึ้นได้ตามริมถนน ที่รกร้าง หรือตามริมแม่น้ำลำธาร ใบเป็นใบประกอบมี 3 – 5 ใบย่อย ก้านใบยาวประมาณ 1 – 6 เซนติเมตร ใบย่อยมีลักษณะเป็นรูปรี ปลายแหลมหรือมน ขอบใบเรียบ มักเป็นสีเดียวกันกับก้านใบ มีผลลักษณะเป็นฝักคล้ายถั่วเขียว แต่มีขนาดเล็กมาก เห็นเส้นเป็นริ้วได้ชัดเจน ในผลมีเมล็ดจำนวนมาก
สรรพคุณผักเสี้ยนผี
- เราใช้รากของผักเสี้ยนผีผสมกับเมล็ดใช้เป็นยาแก้เลือดออกตามไรฟันได้
- และนำเมล็ดมาต้มชงเป็นชาช่วยขับเสมหะ
- ทั้งเป็นยาที่ช่วยรักษาโรคผิวหนัง หรือบดเกลือบรรเทาแก้อาการปวดหลังได้อีกด้วย
4. ผักเบี้ยใหญ่ (Purslane)
ผักเบี้ยใหญ่ ที่รวมอยู่ในตระกูลเดียวกับ คุณนายตื่นสาย เป็นพืชล้มลุกเลื้อยปกคลุมหน้าดินเพื่อรักษาความชื้นให้กับดิน ซึ่งดอกจะออกดอกสีเหลืองมีกลีบดอก 4-5 ดอก และใบเล็กโค้งมนที่โอบอุ้มน้ำเอาไว้ เป็นวัชพืชไซส์มินิแต่ก็มากไปด้วย กากใย วิตามิน เกลือแร่ สารต้านอนุมูลอิสระ กรดไขมันโอเมก้า 3 ที่เป็นตัวช่วยอย่างดีในการลดคอเลสเตอรอล สามารถนำใบ ดอก และลำต้นมาทานสด ๆ เหมือนกับวอเตอร์เครสก็ได้ หรือจะนำไปประกอบอาหารจานเด็ดก็ได้เหมือนกัน
10 วัชพืช ที่มีคุณค่าห้ามถอนทิ้ง
สรรพคุณผักเบี้ยใหญ่
- ควบคุมความดัน
- ลดการแข็งตัวของหลอดเลือด
- แถมยังเป็นยาที่ใช้รักษาลำไส้อักเสบ แก้ต่อมน้ำเหลืองอักเสบ
- รักษาไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลัน และป้องกันโรคบิด
5. ส้มกบ (Wood Sorrel หรือ Oxalis)
ส้มกบ เป็นวัชพืชที่มีความสูงแค่ 2-3 นิ้ว เลื้อยคลุมพื้นดิน มีใบรูปหัวใจแบ่งออกเป็น 3 ใบ ต่อ 1 ช่อ และดอกสีเหลืองที่มี 5 กลีบดอกด้วยกัน สารสำคัญที่มีประโยชน์ต่อร่างกายในต้นส้มกบนั้นก็คือ กรดมาลิก กรดซิตริก แคลเซียม วิตามินซี และแคโรทีน ซึ่งช่วยในการย่อยอาหาร ด้วยรสชาติที่เปรี้ยวเค็มและหวานนิด ๆ ของส้มกบ เราจึงนำมาแต่งเติมรสชาติแทนมะขามเปียกได้ อีกทั้งยังนำใบและยอดอ่อนมาปรุงอาหารหรือจิ้มกินกับน้ำพริกก็ได้รสชาติดีไปอีกแบบ แต่ถ้าหากจะนำมารับประทานเป็นยาไม่ควรทานติดต่อกัน 3 วัน เพราะกรดออกซาลิกที่อยู่ในใบอาจจะสร้างพิษให้กับร่างกายได้
สรรพคุณส้มกบ
- ช่วยในการย่อยอาหาร ช่วยให้เจริญอาหาร
- รักษาโรคนอนไม่หลับ
- แก้อาการหวัด และรักษาโรคดีซ่าน
6. สาบเสือ (Eupatorium odoratum Linn)
เป็นวัชพืช เป็นพืชต่างถิ่นรุกราน ที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในอเมริกากลาง มีเขตแพร่กระจายตั้งแต่ทางตอนใต้ของฟลอริดา จนถึงพื้นที่ตอนเหนือของอาร์เจนตินา ระบาดไปทั่วเขตร้อนของโลกทุกทวีป ยกเว้นการระบาดเข้าไปในทวีปออสเตรเลีย ซึ่งเพิ่งจะพบเพียงเล็กน้อยในช่วงเวลาภายใน 10 ปีที่ผ่านมา เป็นไม้ล้มลุก สูง 1-2 เมตร ทรงพุ่ม แตกกิ่งก้านสาขามากมาย
สรรพคุณสาบเสือ
- ใช้เป็นยารักษาแผลสด สมานแผล
- ใช้ถอนพิษแก้อักเสบ แก้พิษน้ำเหลือง
- แก้ตาฟาง แก้ตาแฉะ
- แก้ริดสีดวงทวารหนัก
7. ธูปฤาษี (Cattail)
สมุนไพรธูปฤาษี มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า กกช้าง กกธูป เฟื้อ เฟื้อง หญ้าเฟื้อง หญ้ากกช้าง หญ้าปรือ (ภาคกลาง), หญ้าสลาบหลวง หญ้าสะลาบหลวง (ภาคเหนือ), ปรือ (ภาคใต้) เป็นต้น มีลักษณะลำต้นจะสูงได้ตั้งแต่ 1-3 เมตร มีใบเล็กเรียวยาวประมาณ 2 เมตร ออกดอกอัดแน่นติดกันเป็นแท่งสีน้ำตาลคล้ายธูป จะพบมากตามหนองน้ำ ริมคลอง และทะเลสาบ
สรรพคุณธูปฤาษี
- ช่วยในการบำบัดน้ำเน่าเสีย
- รักษาการพังทลายของหน้าดิน
- นอกจากนี้ยังช่วยขับปัสสาวะและเพิ่มน้ำนมให้กับคุณแม่หลังคลอดบุตรอีกด้วย
8. เรด โคลเวอร์ (Red Clover)
วัชพืชชนิดนี้อยู่ในตระกูลเดียวกับถั่วและมักจะขึ้นแซมปกคลุมหน้าดินในสนามหญ้า ลักษณะของ เรด โคลเวอร์ ที่เราสามารถสังเกตเห็นได้ชัดเจนนั้นก็คือ ดอกของมันจะมีสีแดงชมพูระเรื่อเป็นทรงพุ่ม กลีบดอกซ้อนกันชั้น ๆ และมีใบที่ฐานดอกประมาณ 3-4 ใบ แม้ลักษณะจะดูสวยงามไม่คู่ควรกับการกิน แต่กลับเป็นหนึ่งในวัชพืชที่ถูกนำมาสกัดเป็นอาหารเสริมยอดนิยมในตอนนี้
สรรพคุณเรด โคลเวอร์
- ช่วยลดสารพิษจากตับ ไต และฟอกเลือดให้สะอาด
- ช่วยต่อต้านเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา เชื้อไวรัส
- ช่วยลดฝ้าเลือด และสิวอักเสบที่เกิดจากการสะสมสารพิษในตับและในเลือด
- ช่วยต่อต้านเชื้อโรคที่เป็นเหตุให้เกิดฝี สิว หนอง และผิวหนังอักเสบ
9. ผักกาดน้ำ (Plantago major)
ผักกาดน้ำ ชื่อสามัญ Common plantain, Greater plantain, Waybread (ในภาษาอังกฤษคำว่า Plantain จะหมายถึง ต้นกล้วย ซึ่งต้นกล้วยชนิดนี้เมื่อสุกแล้วจะต้องเอาไปเผาถึงจะใช้ปรุงเป็นอาหารได้ ยังพบอีกพันธุ์คือ ผักกาดน้ำเล็ก ที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Plantago asiatica L. ซึ่งมีสรรพคุณทางยาที่คล้ายกัน สามารถนำมาใช้แทนกันได้ จะแตกต่างกับผักกาดน้ำที่กล่าวถึงในบทความนี้ตรงที่ผักกาดน้ำจะมีขนาดของใบใหญ่กว่า ลำต้นสูงกว่า และมีเมล็ดมากกว่าผักกาดน้ำเล็ก
สรรพคุณผักกาดน้ำ
- ใช้แก้ความดันโลหิตสูง
- ช่วยรักษาตาแดงเฉียบพลัน
- ช่วยแก้ไอหวัด
- หลอดลมอักเสบ
10. หญ้าชันกาด (Torpedo grass)
เป็นวัชพืชข้ามปีที่พบแพร่ระบาดมากในพื้นที่ชุ่มน้ำ นาข้าว และพื้นที่ลุ่มน้ำท่วมถึง เติบโตได้ดีในดินชื้นหรือมีน้ำขัง ยากต่อการกำจัด แกละเป็นวัชพืชสำคัญที่ทำให้ผลผลิตข้าวตกต่ำ หญ้าชันกาด เป็นหญ้าที่พบแพร่กระจายในหลายประเทศ พบได้ในประเทศเขตร้อน และกึ่งเขตร้อน
สรรคุณหญ้าชันกาด
- ใช้แก้โรคเบาหวาน
- แก้ไตพิการ กระตุ้นการทำงานของไต
- กระเพาะปัสสาวะ แก้นิ่ว
- โรคหนองใน
- พิษไข้ อาการตาฟาง
